Η εκδήλωση για τον Ναό της Αφροδίτης στην Θεσσαλονίκη

Χώρος: Αίθουσα διαλέξεων Δημοτικής Βιβλιοθήκης Θεσσαλονίκης.
Θέμα: «Ο περιπλανώμενος αρχαϊκός ναός της Θεσσαλονίκης. Προοπτικές για την ανάπτυξή του».
Ομιλητής: Καραδέδος Γεώργιος, καθηγητής της Αρχιτεκτονικής της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσσαλονίκης.
Προλόγησαν τον Ομιλητή:
Αριστοτέλης Βρίτσιος, πρόεδρος του Ινστιτούτου «Αριστοτέλης»
Δημήτριος Καψάλας, Δημοσιογράφος – Συγγραφέας
Ημερομηνία: Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2009
Διοργάνωση: Ινστιτούτο Αριστοτέλης.

Με την αρωγή και υποστήριξη του Πολιτιστικού Συλλόγου «Προμηθεύς Πυρφόρος», πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2009, στο χώρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Θεσσαλονίκης, διάλεξη του κ. Γεωργίου Καραδέδου, καθηγητή της Αρχιτεκτονικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο οποίος έχει ασχοληθεί επισταμένως, επιμόνως και με δυναμισμό για τη διάσωση του Ναού.

Είχε προηγηθεί την Τρίτη 10/11 εκτενής αναφορά για το θέμα αυτό απο τη δημοσιογράφο κα Γεωργία Σαδανά στο τηλεοπτ. κανάλι Europe One με καλεσμένους τον κ. Καραδέδο και τον Γιώργο Φωτεινό, εκπρόσωπο του Πολιτιστ. Συλλόγου «Προμηθεύς Πυρφόρος» .

…..

Πρόκειται για μιά σπουδαία αρχαιολογική ανακάλυψη. Στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στην Πλατεία Αντιγονιδών, βρέθηκε αρχαίος ελληνικός ναός αφιερωμένος στην Θεά Αφροδίτη. Αν και είχε ανακαλυφθεί από το 1936, εντούτοις παρέμεινε θαμμένος για δεκαετίες  κάτω απ’ την άσφαλτο του δρόμου και τα θεμέλια των πολυκατοικιών. Ένας υπέροχος και πανέμορφος Ναός, σπουδαίος από αρχιτεκτονικής, καλλιτεχνικής, ιστορικής και επιστημονικής πλευράς.

…

Αυτή η ανακάλυψη, εφ’ όσον αξιοποιηθεί αναλόγως (θυμίζουμε το κώλυμα με την καθυστέρηση της πολιτικής ηγεσίας να πάρει δραστικές πρωτοβουλίες για το ζήτημα, άλλωστε μόνο η υπογραφή του Υπουργείου Πολιτισμού για την απαλλοτρίωση έχει απομείνει ώστε να προχωρήσουν οι εργασίες της περαιτέρω ανασκαφής), θα αλλάξει την εικόνα που είχαμε μέχρι τώρα για τη πόλη. Η Θεσσαλονίκη αποκαλείται «βυζαντινή πόλη», ξεχνώντας όλοι ότι η πόλη αυτή είναι πανάρχαια (κτίσθηκε και πήρε το όνομά της μία χιλιετία πριν από την εμφάνιση του βυζαντίου στην ιστορία). Αυτό πιστοποιούν άλλωστε και τα ευρήματα των αρχαιολόγων.

…

Κτίσματα και μνημεία βρίσκονται σε κάθε γωνιά του κέντρου της πόλης,  θαμμένα στα υπόγεια πολυκατοικιών και κάτω από το οδόστρωμα. Ευρήματα όπως αυτό, μας κάνουν να αναθεωρήσουμε την εικόνα που έχει σχηματισθεί για τη Θεσσαλονίκη.

Τα ευφυή αρχιτεκτονικά σχέδια του κ. Καραδέδου για την ανάδειξη του Ναού της Αφροδίτης, με τέτοιο τρόπο ώστε να μη θίγονται τα συμφέροντα των ιδιωτών αλλά και όλων των πολιτών, είναι ιδιαιτέρως αξιόλογα. Περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός δευτέρου επιπέδου κάτω από το δρόμο, όπου θα μπορούν να εργαστούν οι αρχαιολόγοι για την ανάδειξη όλου του Ναού (αφού τα 2/3 του δεν έχουν ακόμη ανασκαφεί). Έτσι δεν θα δημιουργηθεί πρόβλημα στο οδόστρωμα και στην κυκλοφορία των αυτοκινήτων. Το ίδιο ανεπηρέαστες – με την κατάλληλη αναπροσαρμογή – θα μείνουν και οι υπόγειες εγκαταστάσεις υποδομής όπως αποχέτευση, ύδρευση, καλωδιώσεις κ.ά. Η εικόνα της Πλατείας θα παραμείνει, με τη διαφορά ότι δίπλα σχεδόν στις πολυκατοικίες θα υπάρχει ένας Ναός πλήρης ομορφιάς και καλαισθησίας, που η επαφή του με τα σύγχρονα κτίσματα μόνο διδακτική θα μπορούσε να είναι, προς γνώση και συμμόρφωση όλων ημών που ξεχνούμε την ομορφιά της τέχνης των αρχαίων προγόνων μας, όπως σχολίασε και ο ίδιος ο καθηγητής της Αρχιτεκτονικής.

Η απαλλοτρίωση, στην οποία έχουν κολλήσει μέχρι στιγμής οι διαδικασίες, στοιχίζει ελάχιστα. Όχι περισσότερα από 1 εκατομμ. € (για την ακρίβεια, 840.000 € είχε κοστολογηθεί πριν από τρία χρόνια). Πολλά περισσότερα έχουν ξοδευθεί από το κράτος για ένα σωρό άλλα ζητήματα απείρως υποδεέστερα και ανάξια οποιασδήποτε σημασίας.

..

Μετά την ομιλία του κ. Καραδέδου ακολούθησε εποικοδομητική συζήτηση με το κοινό.

Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον και χρήζει σημασίας το γεγονός οτι ο κ. Καραδέδος  διαθέτει τον εαυτό του και την εργασία του, παρούσα και μελλοντική, δίχως να ζητάει αμοιβή. (Σ.Σ.: Δεν είναι η πρώτη φορά που έχει προσφέρει αφιλοκερδώς χρόνο, κόπο αλλά και χρήμα για την ανάδειξη μνημείων, πράγμα που αποφεύγει να το λέει δημοσίως και ας μας συγχωρήσει που το αναφέρουμε. Είναι ενδεικτικό όμως της προσωπικότητας και της αξιοπρέπειας αυτού του σπουδαίου Έλληνα).

…

Η ανάδειξη αυτού του σπουδαίου μνημείου θα μάς φέρει πιο κοντά στην αρχαία κληρονομιά μας και θα μας διδάξει πολλά για την ιστορία μας. Για να μην αναφέρουμε τη σημασία του για την εικόνα της Θεσσαλονίκης σε Ελλάδα και εξωτερικό, όπως και την προσέλκυση επισκεπτών για να το θαυμάσουν.

Χρειάζεται η ενημέρωση και η κινητοποίηση όλων ως μέσο πίεσης στην πολιτική ηγεσία. Άλλωστε, και άλλοτε στο παρελθόν έχει αποδειχθεί ότι όταν ενημερωνόμαστε και συσπειρωνόμαστε, πετυχαίνουμε τα πάντα, σε κάθε τομέα, όπως και (κατ’ εξοχήν) στον ελληνοπρεπή χώρο.

..

Η περιπέτεια του Ναού της Αφροδίτης και οι κινητοποιήσεις για τη διάσωσή του
Υπενθυμίζουμε ότι ο ναός κινδύνευε άμεσα μέχρι τον περασμένο Απρίλιο να καταχωθεί(!) διότι μια προηγούμενη απόφαση από το ΚΑΣ για την απαλλοτρίωση του οικοπέδου, είχε αναθεωρηθεί! Διασώθηκε (μέχρι στιγμής) χάρη στον επίμονο αγώνα του κ. Καραδέδου, με την ενεργό συμπαράσταση του Σωματείου Φίλοι του Πρασίνου Θεσσαλονίκης, την πλατειά γνωστοποίηση μέσω των ΜΜΕ και του διαδικτύου στην οποία προέβη ο «Πολιτιστικός Σύλλογος Προμηθεύς  Πυρφόρος», στις επίσημες διαμαρτυρίες στις οποίες προέβησαν ο «Προμηθεύς Πυρφόρος» ομού μετά του Κοινού των Θεσσαλονικέων, και κυρίως στην αποφασιστική κινητοποίηση των κατοίκων.

Σχετικοί σύνδεσμοι:

Ιστορικό του ναού και ο κίνδυνος να προχωρήσουν στην κατάχωσή του

Η ανοιχτή επιστολή του Κοινού των Θεσσαλονικέων προς τους επισήμους φορείς

..

Η μεγάλη συγκέντρωση των πολιτών
Η μεγάλη συγκέντρωση των πολιτών που πραγματοποιήθηκε στις 28 Απριλίου στο ξενοδοχείο Ιμπέριαλ (βρίσκεται απέναντι σχεδόν από τον αρχαϊκό Ναό, στην οδό Αντιγονιδών, και διατέθηκε δωρεάν η αίθουσα από τη διεύθυνση του ξενοδοχείου) και στην οποία ο «Προμηθεύς Πυρφόρος» και το Κοινό των Θεσσαλονικέων έδωσαν δυναμικά το παρόν, υπήρξε καθοριστική!
Ερωτήσεις στη βουλή για το θέμα της διάσωσης του ναού, ζητώντας την απάντηση του Υπουργείου, είχαν καταθέσει οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Χρύσα Αράπογλου, Γιάννης Μαγκριώτης και Ευδοξία (Εύα) Καϊλή.

Σχετικοί σύνδεσμοι:

Η συγκέντρωση των πολιτών της Θεσσαλονίκης

Video: Η ομιλία του κ. Καραδέδου στη συγκέντρωση

Η ερώτηση της κας Ευδοξίας (Εύας) Καϊλή προς τον Υπουργό Πολιτισμού

..

Το αποτέλεσμα της κινητοποίησης
Μια βδομάδα μετά από εκείνη τη μεγάλη συγκέντρωση, η Επιτροπή Απαλλοτριώσεων γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ της απαλλοτρίωσης ή εξαγοράς του οικοπέδου προκειμένου να προστατευθεί το μνημείο αλλά και να αναδειχθεί μελλοντικά (δεν έχει ωστόσο ακόμη προχωρήσει η απαλλοτρίωση, πράγμα που σημαίνει οτι ο κίνδυνος για τη διάσωση του ναού συνεχίζει να υφίσταται). Η απόφαση γνωστοποιήθηκε εγγράφως από τον νέο τότε υπουργό Πολιτισμού κ. Αντώνη Σαμαρά, στην βουλευτή του ΠΑΣΟΚ κα Χρύσα Αράπογλου η οποία είχε φέρει το θέμα στη βουλή.

Για να δείτε την απάντηση του Υπ. Πολιτισμού πατήστε εδώ: ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ 7.5.09

..

Συνεχίζουμε να βρισκόμαστε σε  ετοιμότητα γιατί τίποτα ακόμη δεν είναι βέβαιο για τη διάσωση του ναού. Μόνον όταν προχωρήσει εμπράκτως η πολιτεία στην απαλλοτρίωση θα μπορούμε να είμαστε βέβαιοι οτι το μνημείο έχει διασωθεί.

Πέραν αυτού, το επόμενο βήμα είναι ο ναός να αναδειχθεί κι όχι απλώς να παραμείνει περιφραγμένο το σημείο που έχει ανασκαφεί εν είδη σκουπιδότοπου όπως είναι σήμερα. Γι αυτό θα πρέπει να σταθούμε όλοι αρωγοί στις προτάσεις του κ. Καραδέδου για την ανάδειξη του μνημείου.

Η πολύτιμη συμβολή της δυναμικής δημοσιογράφου Στελίνας Μαργαριτίδου (συγκρότημα Μακεδονία – Θεσσαλονίκη) στον αγώνα για τη διάσωση του ναού, υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική. Όπως επίσης και η αρωγή της φιλολόγου και άξιας δημοσιογράφου Γεωργίας Σαδανά (τηλεοπτ. κανάλι Europe One).